Jak będzie wyglądała Wielkanoc w kościołach?

Jak będzie wyglądała Wielkanoc w kościołach? To pytanie zadaje sobie wielu wiernych kościoła katolickiego. Szerzący się koronawirus sprawia, że w każdej dziedzinie życia czekają nas zmiany.

Wielu miało nadzieję, że do Świąt sytuacja trochę się uspokoi, ale niestety nie zanosi się na to. W związku z tym na polecenie papieża Franciszka Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała dekret dotyczący zasad liturgicznych podczas Wielkanocy.

Czekają nas Święta Wielkanocne zdecydowanie inne niż zwykle….

Jak podaje Katolicka Agencja Informacyjna, w sporządzonym dekrecie zaznaczono, że Wielkanoc nie może odbyć się w innym terminie. Biskupom diecezjalnym pozwolono na przełożenie mszy św. Krzyżma, która przypada na Wielki Czwartek. Odprawia się ją przed południem. W jej trakcie biskup błogosławi oleje chorych, katechumenów oraz święci krzyżmo (olej używany podczas sakramentów).

W państwach, których rządy wprowadziły restrykcje związane z epidemią koronawirusa, uroczystości Triduum Paschalnego biskupi powinni uzgodnić w ramach Konferencji Episkopatu. Msze odprawiać w kościołach katedralnych, a proboszczowie w parafiach bez udziału wiernych. Ich godziny powinny zostać wcześniej ogłoszone, aby wierni mogli uczestniczyć w nich za pośrednictwem mediów (internetu, telewizji czy radia). (portal „Nasz Szydłowiec” do kiedy będzie to potrzebne, będzie transmitował msze święte z kościoła św. Zygmunta w Szydłowcu). 

Duchownym pozwolono na wspólne odprawianie mszy św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek w kościołach katedralnych i parafialnych, wyjątkowo bez udziału wiernych. Obmywanie stóp, przeniesienie Najświętszego Sakramentu do ciemnicy (tymczasowej kaplicy używanej w czasie Triduum) zostaje opuszczone.

Podobnie będzie wyglądać liturgia Męki Pańskiej w Wielki Piątek oraz Liturgia Wigilii Paschalnej. Opuszczone zostanie poświęcenie ognia. Po zapaleniu paschału kapłan zacznie śpiewać hymn Exsultet, następnie przejdzie do Liturgii Słowa. W trakcie Liturgii Chrzcielnej dojdzie jedynie do ponownego wyznania wiary.

Ponadto watykańska kongregacja zdecydowała, że można przenieść na późniejszy termin procesje i wszelkie inne przejawy pobożności Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego. Wskazała jako możliwą datę 14 i 15 września.

Swoje instrukcje dotyczące wydało też Prezydium Konferencji Episkopatu Polski. We wskazaniach dla biskupów zalecono, by zrezygnować ze święcenia pokarmów w Wielką Sobotę. „Zamiast tego proponuje się obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym, zgodnie z Księgą +Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, t. 2, Katowice 2001, numery 1347-1350” – czytamy w dokumencie, do którego jest dołączona treść obrzędu błogosławieństwa posiłku. Podkreślono, że w Wigilię Paschalną i w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego nie zaleca używania pokropień.

KEP zaleca, by dla osób korzystających z dyspensy zwalniającej z uczestnictwa w mszy świętej w kościele „w miarę możliwości, zorganizowanie transmisji z diecezjalnych lub parafialnych celebracji liturgicznych”. – „Podobnie prosimy o stworzenie możliwości uczestnictwa w rekolekcjach wielkopostnych za pośrednictwem diecezjalnych środków społecznego przekazu” – napisano.

Prezydium odniosło się też do sakramentu pokuty. Wierni przynajmniej raz w roku mają obowiązek przystąpić do niego. – „W polskiej tradycji istnieje zwyczaj, że dokonuje się to najczęściej w okresie Wielkiego Postu przy okazji rekolekcji. Każdy wierny może jednak sam zdecydować, kiedy wypełni obowiązek wynikający z tego przykazania” – podkreślono.

„Zachęcamy jednak biskupów diecezjalnych, aby – jeśli nie ma przeciwwskazań ze strony służb sanitarnych – zachęcali księży, by już teraz stwarzali wiernym możliwość do spowiedzi indywidualnej” – zapisano w wytycznych.

Zaznaczono, że chociaż właściwym miejscem sprawowania spowiedzi jest konfesjonał, to z uzasadnionej przyczyny spowiedź może się odbyć również poza nim np. w kościele, w kaplicy, w zakrystii, w sali katechetycznej, w biurze parafialnym lub w innym godnym miejscu, pozwalającym na zachowanie prywatności i zasad bezpieczeństwa – zaznaczono.

Biskupi przypomnieli, aby unikać wszelkich nadużyć związanych z sakramentem pojednania: „nie wolno w nieuprawniony sposób udzielać rozgrzeszenia ogólnego, nie jest możliwa spowiedź przez telefon lub internet; zakazana jest publiczna spowiedź z indywidualnych grzechów”.

Prezydium wskazało, że Kodeks prawa kanonicznego przewiduje, że zawsze, ilekroć istnieje poważna racja i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”.

„Katechizm Kościoła Katolickiego w nr 1452 objaśnia, że żal, który wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany żalem doskonałym lub żalem z miłości (contritio). Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe” – wyjaśniło Prezydium KEP.

„Zawsze należy pamiętać, że uzyskane w ten sposób odpuszczenie grzechów jest związane z obowiązkiem ich wyznania podczas najbliższej możliwej okazji do spowiedzi, pod karą wpadnięcia na nowo w grzech śmiertelny” – napisali biskupi.

Zgodnie z trzecim przykazaniem kościelnym („Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą”) Konferencja Episkopatu Polski w 1985 r. ustaliła, że okres, w którym obowiązuje to przykazanie, obejmuje czas od Środy Popielcowej (26.02.2020 r.) do Niedzieli Trójcy Świętej (7.06.2020 r.).

Zaznaczono, że chociaż obecnie wskazane jest przyjmowanie komunii na rękę, to nie można do tego zmuszać osób, które chcą otrzymać ją do ust. Zaznaczono, że jeśli część wiernych przyjmuje komunię na rękę, a część do ust, jest wskazane, aby obu grupom komunii udzielali różni szafarze lub też by osoby przyjmujące komunię do ust przyjmowały ją po osobach przyjmujących komunię na rękę.

W Wielki Czwartek zalecone zostało zawężenie uczestników mszy świętej Krzyżma do najbliższych współpracowników biskupa. W dokumencie wskazano też na opuszczenie obrzędu umywania nóg. Przypomniano, że biskup może zezwolić na odprawienie drugiej mszy św. w kościołach i kaplicach w godzinach wieczornych, a w razie przewidzianej konieczności – nawet w godzinach rannych.

Biskupi podkreślili, że nocna adoracja Najświętszego Sakramentu w Wieki Piątek może być okazją dla wiernych do przeżywania w odpowiednio małej grupie tajemnicy paschalnej. Z kolei w Wielką Sobotę zachęcili do korzystania z możliwości adoracji Najświętszego Sakramentu w Grobie Pańskim.

źródło: Fakt, Katolicka Agencja Informacyjna, Polska Agencja Prasowa