Szydłowiec początkowo był wsią, potem osadą targową. Prawa miejskie otrzymał 8 lutego 1427 roku. Właścicielami Szydłowca byli wówczas bracia Jakub i Sławko Odrowążowie, którzy przyjęli nazwisko Szydłowiecki. Było to za panowania Władysława Jagiełły (1386 – 1434), Jakub był dzielnym rycerzem, który zdobył sławę w bitwie pod Grunwaldem, Sławko przypuszczalnie duchownym.
Kolejni właściciele w większym lub mniejszym stopniu przyczyniali się do rozwoju miasta. Pozostały po nich cenne pamiątki takie, jak : gotycki kościół, kryjący w swym wnętrzu liczne dzieła sztuki, gotycko renesansowy zamek, późnorenesansowy ratusz z pręgierzami i wiele innych.
Nam, współczesnym mieszkańcom miasta, pozostaje zadbać o to, by nie zniszczyć, a przeciwnie uchronić od niepamięci to, co dostaliśmy w spadku po nich. I nie chodzi tu tylko o zabytki materialne, ale również o pamięć o ludziach wybitnych twórcach i bohaterach walczących w okresie powstań listopadowego, styczniowego, wydarzeń 1905 roku oraz I i II wojny światowej. To jest naszym moralnym i patriotycznym obowiązkiem.
Co pewien czas staraniem Urzędu Miasta, Powiatu, Szydłowieckiego Centrum Kultury, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych różnych stowarzyszeń i instytucji ukazują się publikacje na temat historii miasta.
W tej działalności bierze aktywny udział Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Szydłowca. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku Stowarzyszenie było współorganizatorem sesji naukowych dotyczących historii miasta organizowanych przez Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych. Staraniem Stowarzyszenia ukazały się dotąd: „Kapliczki, krzyże i figurki, jako pomniki przeszłości i świadkowie czasów współczesnych” oraz monografie kościoła i cmentarza przy ulicy Kamiennej: „Szydłowieckie nekropolie , jako dzieła sztuki i pomniki przeszłości”, „Pomniki przeszłości Szydłowca”. Ukazało się również wydawnictwo autorstwa Ireny Przybyłowskiej – Hanusz i Agnieszki Spiechowicz „Kościół pod wezwaniem św. Zygmunta”. Powstał tom I, w przygotowaniu jest II tom wspomnień mieszkańców Szydłowca i okolic pt. „To nasze życie”. Pojawiły się i pojawiają liczne artykuły w prasie lokalnej i kwartalniku „Ziemia Odrowążów” oraz audycje radiowe i dwa filmy realizowane przez program I TVP, w którym brali udział członkowie Stowarzyszenia: „Gość w dom” i „Miejsce z historią”. W razie potrzeby członkowie oprowadzają wycieczki po Szydłowcu, wygłaszają referaty i pogadanki.
Niestety liczne dotąd zebrane materiały naukowe ulegają rozproszeniu, ponadto nie ukazują całości zagadnienia, opisują pojedyncze wydarzenia czy zabytki. Poza tym na terenie miasta istnieją liczne, dotąd nieopracowane materiały archiwalne. Wiele informacji kryją również archiwa innych miast Radomia, Kielc, Sandomierza, Krakowa a może również posiadłości Radziwiłłów Ołyki czy Nieświeża, do których dostęp mają wyłącznie pracownicy naukowi.
Istnieje zatem pilna potrzeba uporządkowania i uzupełnienia dotąd powstałych prac oraz wzbogacenia ich o nowe zawarte w dotąd niezbadanych archiwach treści oraz stworzenia naukowo opracowanej przez znanego naukowca monografii Szydłowca. Wyraziłby zgodę na podjęcie takiej pracy prof. dr hab. Członek Akademii Umiejętności w Krakowie, specjalista od miast małopolskich, organizacji religijnych i rzemiosła profesor Feliks Kiryk.
Takie przedsięwzięcie wymaga ogromnej pracy, dlatego profesor nie pracowałby sam lecz z kilku wybitnymi specjalistami. Koszt monografii wyniósłby 50 000 złotych. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Szydłowca nie ma żadnych środków finansowych, nie prowadzi działalności gospodarczej, musi liczyć na pomoc władz, instytucji itp. Wystąpiliśmy z wnioskiem do Urzędu Marszałkowskiego i do Razem na piaskowcu o dofinansowanie, ale jeśli nawet otrzymamy te pieniądze to zwrócą nam koszt wydania monografii dopiero po jej wydaniu. W związku z tym Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Szydłowca zwraca się do Rady Miejskiej, wszelkich urzędów , instytucji, organizacji i osób prywatnych z prośbą o pomoc finansową. W tym celu stworzyliśmy specjalne subkonto „Monografia miasta Szydłowca” nr 57 9132 0001 0133 9054 2000 0030.
Zarząd Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Szydłowca
Prezes Irena Przybyłowska – Hanusz