W ostatnich dniach na biurka starosty szydłowieckiego i wójta gminy Chlewiska trafiło pismo od Grupy Przyrodniczej Ostoja. Pismo dotyczy ogromnej śmiertelności płazów na drodze łączącej miejscowości Aleksandrów i Budki w gminie Chlewiska. 

Poniżej przedstawiamy treść informacji do włodarzy i czekamy na ich odpowiedź:

dotarły do nas bardzo niepokojące informacje o ogromnej śmiertelności płazów przekraczających drogę łączącą miejscowości Aleksandrów i Budki w gminie Chlewiska (droga powiatowa nr 4003W). Weryfikacja tych informacji w dniu 24 marca br. potwierdziła obawy – odnotowano ponad 70 martwych płazów oraz liczne osobniki migrujące (zdjęcia w załączeniu). Na odcinku ok. 300 m tej drogi, przed zbiornikiem wodnym w Aleksandrowie (od strony Budek — mapa w załączeniu), w okresie wiosennym mają miejsce masowe migracje płazów, które kierują się do miejsc rozrodu i w trakcie swojej wędrówki są zmuszone przekroczyć ww. drogę. Są to głównie ropuchy szare Bufo bufo, a ponadto żaby trawne Rana temporaria. Oba te gatunki są objęte ochroną prawną na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r. poz. 2183).

Płazy są obecnie jedną z najbardziej zagrożonych grup organizmów, a jednym z czynników bardzo negatywnie wpływających na kondycję ich lokalnych populacji jest duża śmiertelność tych zwierząt na drogach. Miejsca, w których płazy przekraczają ciągi komunikacyjne powinny być zabezpieczone, w celu wyeliminowania lub znacznego ograniczenia ich śmiertelności. Akcje tego rodzaju prowadzone są w wielu miejscach w Polsce. Doraźnie wykorzystuje się w tym celu specjalne tymczasowe ogrodzenia ochronne, które uniemożliwiają zwierzętom wkroczenie na jezdnię. Płazy są ręcznie przenoszone na drugą stronę drogi. Często akcje tego rodzaju mają dodatkowy walor edukacyjny poprzez zaangażowanie uczniów lokalnych placówek oświatowych do przenoszenia zwierząt. Szczegóły techniczne dotyczące stosowania tego rodzaju rozwiązań można znaleźć w publikacji: Kurek R.T., Rybacki M., Sołtysiak M. 2011. Poradnik ochrony płazów. Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Bystra, dostępnej pod linkiem: https://korytarze.pl/upload/filemanager/Korytarze/Publikacje/Poradnik-ochrony-plazow-Kurek- Rybacki-Soltysiak-2011.pdf

W przedmiotowym przypadku działanie takie powinno być wdrożone przede wszystkim w okresie masowych wędrówek wiosennych, które mają miejsce zwykle w krótkim czasie i na ograniczonym odcinku drogi. Okoliczności te ułatwiają skuteczne zabezpieczenie lokalnej populacji i znaczące ograniczenie jej śmiertelności przy niewielkich nakładach sił i środków.

Sytuacja, która ma obecnie miejsce na drodze między Aleksandrowem i Budkami została dostrzeżona przez turystów odwiedzających gminę Chlewiska i powiat szydłowiecki, jak również przez samych mieszkańców gminy. Makabryczne obrazy, z którymi podróżujący spotkali się na drodze nie wystawiają gminie i powiatowi dobrego świadectwa. Tymczasem przecież gmina Chlewiska kładzie duży nacisk na ochronę dziedzictwa przyrodniczego i rozwój turystyki. Świadczą o tym chociażby zapisy dokumentów gminnych, w tym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chlewiska (uchwała Nr X1/54/11 Rady Gminy Chlewiska z dnia 21 czerwca 2011 r.) oraz Programu ochrony środowiska dla gminy Chlewiska na lata 2017- 2020 z perspektywą do roku 2024 (uchwała Nr III/22/18 Rady Gminy w Chlewiskach z dnia 29 marca 2018 r.). Ponadto nie może budzić wątpliwości, że makabryczny widok rozjechanych płazów ma również destrukcyjny wpływ na psychikę i rozwój dzieci i młodzieży.

W związku z powyższym proszę Panów o pilne podjęcie interwencji w przedmiotowej sprawie w celu ograniczenia śmiertelności płazów jeszcze w tym roku (a także w latach przyszłych, z odpowiednim wyprzedzeniem).

 

dr Tomasz Figarski