W niedzielę 9 października w Szydłowieckim Centrum Kultury „Zamek” odbyło się uroczyste otwarcie wystawy CZERWONA ZIEMIA – Z A P I S.
Wystawa prezentuje efekty pracy Fundacji „Peonia” im. Ludwika Młokosiewicza, powstałej w 2020 roku. Projekt miał na celu aktywowanie potencjału społecznego na rzecz ochrony lokalnego dziedzictwa kulturowego wsi Omięcin. Dziedzictwo to nie było dotąd badane, choć ślady historyczne sięgają czasów prehistorycznych i związane są z wydobyciem rud żelaza. Ten fakt i malowniczy charakter czerwonych pól omięcińskich stały się inspiracją do nadania tytułu projektu. „Czerwona Ziemia to nazwa obszaru naszych działań. Jest zarówno realną, ale i niematerialną przestrzenią twórczego poszukiwania. Jest odkrywaniem historii, poszukiwaniem rdzenności i budowaniem relacji” informują realizatorki.
Wystawa składa się z pięciu części – pięciu form Z A P I S U. Pierwsza to film, do stworzenia którego realizatorki: Marta Łabęcka, Patrycja Rozłucka-Wasik i Joanna Dziewanowska Stefańczyk zaaranżowały akcję składania zabytkowego warsztatu tkackiego. Wydarzenie to odbyło się w wynajętej na czas projektu, najstarszej, według relacji mieszkańców, chałupie, w centrum wsi. Miejsce to stało się „sercem” dalszych działań projektowych.
Druga część – druk na tkaninie opowiada o lokalnej roślinności i jest bezpośrednio związana z patronem fundacji – Ludwikiem Młokosiewiczem. To działanie było reakcją, jak mówi pomysłodawczyni projektu Marta Łabęcka, na zerwaną pamięć historyczną i nawiązaniem do działalności Młokosiewicza (1831-1909) – odkrywcy, podróżnika, badacza fauny i flory Kaukazu, który w pamiętniku wskazuje właśnie Omięcin jako źródło swojej pasji botanicznej. To w Omięcinie znajdowała się letnia rezydencja jego rodziców, gdzie mały Ludwik eksperymentował z tzw. aklimatyzacją roślin. Klasycystyczny pałac Młokosiewiczów nie przetrwał okresu PRL. Dziś istnieje on tylko w opowieściach najstarszych Omięcinian. Wspominają oni egzotyczną roślinność rosnącą wokół pałacu.
„Ta odległa, wydawałoby się, historia wtapia się w krajobraz wsi i tworzy badane przez nas „powidoki”. W projekcie „Czerwona Ziemia – Zapis” chciałyśmy zbadać ów krajobraz, poprzez szereg działań twórczych ugruntowujących zanikający już przekaz kulturowy”- mówią realizatorki projektu.
„Proponowane przez nas działania projektowe z zakresu druku na tkaninie, stały się punktem wyjścia do dialogu artystycznego z mieszkańcami Omięcina. Podjęłyśmy działania reaktywujące tradycję tworzenia strojów, a tym samym dawnych technik rękodzielniczych wraz z ich twórczym przetwarzaniem. Razem z mieszkankami Omięcina zaprojektowałyśmy stemple do zdobienia chust inspirowane lokalną roślinnością oraz zafarbowałyśmy tkaniny naturalnymi barwnikami roślinnymi (olcha, orzech, sumak, krwawnik). W efekcie powstały chusty z wzorami botanicznymi, udekorowane dodatkowo tradycyjnymi splotami „szalinówkowymi”. Ornamenty roślinne posłużyły również jako motywy poszukiwań designerskich. Wspólnie z kobietami Czerwonej Ziemi zaprojektowałyśmy również tkaniny na fartuszki, a następnie zleciłyśmy ich produkcję.”
Na wystawie prezentowane są fartuszki, symbolizujące, często niedostrzeganą pracę kobiet oraz fotografie portretowe, przedstawiające autorki prac. Stanowią one trzecią i czwartą część prezentacji.
Przez cały okres trwania wystawy (9-30.10. 2022 r.) realizatorki projektu zapraszają do tworzenia z nimi artystycznego zapisu. „Włączcie się Państwo w proces twórczy i przynieście ze sobą tkaninę, której nie potrzebujecie, a z jakiś powodów nie potraficie wyrzucić. Utkajmy razem kilim dokonując tym samym Z A P I S U „niecodzienności”. W tym celu należy przyniesioną tkaninę pociąć na długie pasy i według instrukcji wpleść do rozpoczętej tkaniny. Dokonajmy zapisu wydarzenia Czerwona Ziemia – Z A P I S w Szydłowcu.”
Loading ...W PROJEKCIE UDZIAŁ WZIĘLI:
- Marta Łabęcka (pomysł i realizacja projektu)
- Joanna Dziewanowska-Stefańczyk (realizacja warsztatów)
- Patrycja Rozłucka-Wasik (realizacja warsztatów)
- Piotr Piasta (realizacja filmu)
- Hubert Pielas (zdjęcia)
- Dorota Gawor i Lucyna Gawor z Koła Gospodyń Wiejskich z Zaborowia (osnuwanie warsztatu tkackiego)
- Bogusława Bielik
- Barbara Gibała
- Bogusława Lisek
- Henryk Łabęcki
- Józef Łabęcki
- Krystyna Łabęcka
- Teresa Łabęcka
- Angelika Nowocień
- Danuta Nowocień
- Tomasz Nowocień
- Danuta Rejczak
- Teresa Stępień
- Weronika Ślizak
- Józef Ślizak
- Janina Ziętkowska
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska i Gminy Szydłowiec.
