Cholesterol to składnik żywieniowy, któremu przypisuje się negatywny wpływ względem zdrowia. Swoiście blokuje światło żył, co predysponuje do niedokrwiennej choroby serca. Warto jednak pamiętać, że cholesterol to również składnik: budujący komórki ciała i potrzebny do syntezy hormonów i witamin. To jak to jest z tym cholesterolem?
Cholesterol to element budowy błon komórkowych. Pełni on funkcję decydującą o przepuszczalności błony. Jego zbyt duża ilość sprawia, że błona staje się „twarda” – nie przepuszczalna, co wykazuje negatywny efekt względem sprawności komórki. Podwyższony poziom cholesterolu zaliczany jest to głównych czynników decydujących o chorobach serca. Wysokie stężenie składnika wiąże się z występowaniem miażdżycy i zakrzepów żylnych. Jednak czy spożywanie go w dużej ilości szkodzi?
Myślenie, iż to jedzenie obfite w tłuszcz bezpośrednio powoduje choroby serca, nie jest do końca prawdziwe. Jedząc urozmaicone potrawy, dostarczamy zazwyczaj do organizmu ok. 200-300 mg cholesterolu na dobę. Jest to wartość dla niektórych wysoka, jednakże w odniesieniu do ilości cholesterolu, jaką każdego dnia każdy z nas produkuje wewnętrznie, wartość ta nie wydaje się tak wysoka.
Każda wątroba syntetyzuje ok. 1500 mg cholesterolu na dobę.
Dlaczego więc odradza się spożycia tego składnika?
Dieta przeciwmiażdżycowa opiera się o metody ograniczania dostarczania nadmiernej ilości cholesterolu, a zarazem, jako sposób na wiązanie i wydalanie cholesterolu endogennego, który zamieniany jest zwrotnie w żółć.
Na niekorzyść to nie sam cholesterol buduję blaszką miażdżycową, tylko jego utleniona frakcja. Decyduje to o wzroście ilości elementów morfotycznych, które wykazują właściwość do osadzania się we wnętrzu żył.
Przyczyny podwyższonego cholesterolu
-Stres,
-Nieodpowiednia dieta,
-Palenie papierosów,
-Brak aktywności fizycznej,
-Choroby dieto – zależne (cukrzyca, nadciśnienie).
Rozwój choroby
Mało kto zdaje sobie sprawę, iż wysoki poziom cholesterolu może dotykać nas każdego dnia. Rozwój objawów jest na tyle niewidoczny, iż przez wiele lat nie dostrzeżemy, że nasz organizm cierpi. Dopiero po kilku latach okazuje się, że nasze żyły są w opłakanym stanie. Więc jak rozpoznać swoiste objawy wysokiego poziomu cholesterolu już zawczasu.
Podwyższony cholesterol – typowe objawy
-spadek kondycji pacjenta,
-tachykardia, arytmia,
-duszności,
-bóle kończyn dolnych,
-żółte guzki podskórne (złogi cholesterolowe, występują w okolicy oczu bądź łokci, tam gdzie skóra jest najcieńsza),
Podwyższony cholesterol całkowity (normy)
Normy na poziom stężenia cholesterolu we krwi:
Cholesterol całkowity- do 200 mg/dl, do 180 mg/dl po zawale i do 165 mg/dl w cukrzycy
Cholesterol HDL – powyżej 40 mg/dl
Cholesterol LDL do 115 mg/dl
Trójglicerydy do 150 mg/dl
Wpływ czynników środowiskowych na wskaźniki lipidowe: podwyższony cholesterol a stres
Spożywanie cholesterolu w dużej ilości nie świadczy o jego niekorzystnym wpływie na organizm. Główną rolę odgrywają tutaj czynniki pośrednie, które nawet przy niskim poziomie stężenia składnika decydują o jego negatywnym wpływie. Aby uchronić się przed tym efektem, należy pamiętać o:
– diecie obfitej w składniki antyoksydacyjne,
– diecie bogatej w nienasycone kwasy tłuszczowe,
– unikaniu używek (papierosy),
– unikaniu sytuacji stresowych (umiejętnym radzeniu sobie ze zwalczaniem stresu).
Zalecania żywieniowe dla osób obarczonych problemem wysokiego cholesterolu
-Wykluczamy z diety tłuszcze nasycone (max. 7% zapotrzebowania kalorycznego),
-Zmniejszamy podaż sodu (do ok. 2.5 g/ dobę),
-Wykluczamy z diety produkty bogate w cukry proste (słodycze, wyroby wysoko-przetworzone).
-Zwiększamy spożycie tłuszczów nienasyconych (omega 3, 6, 9),
-Włączamy żywność bogatą w antyoksydanty (witaminy: C, A, E, pierwiastki śladowe: cynk, selen, mangan),
-Zwiększamy spożycie fitosteroli (głównie oleje roślinne),
-Zwiększamy spożycia błonnika (co najmniej 25 g/dobę)
-Uprawiamy regularną aktywność fizyczną.