Kampania wyborcza oraz kampania referendalna w Polsce zbliżają się do swojego finału, a związane z nimi obowiązki i zakazy są szczegółowo określone w ustawie. Dlatego też, Państwowa Komisja Wyborcza przypomina o ważnych regulacjach dotyczących ciszy wyborczej i referendalnej, a także zachęca do przestrzegania przepisów wyborczych w tym okresie.
Cisza wyborcza i cisza referendalna
Kampania wyborcza oraz kampania referendalna zakończą się dnia 13 października 2023 roku o godzinie 24:00. Zgodnie z przepisami Kodeksu Wyborczego oraz ustawy o referendum ogólnokrajowym, od tego momentu aż do zakończenia głosowania, obowiązuje całkowity zakaz prowadzenia agitacji wyborczej i referendalnej w jakiejkolwiek formie. Oznacza to, że zabronione jest m.in. organizowanie zgromadzeń, manifestacji, wygłaszanie przemówień, rozpowszechnianie materiałów wyborczych, a także prowadzenie kampanii w Internecie. Naruszenie tych zakazów może skutkować sankcją karną, co podlega ocenie organów ścigania i sądów.
Zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w wyborach lub referendum
Warto zaznaczyć, że zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w wyborach nie stanowi agitacji wyborczej w rozumieniu przepisów Kodeksu Wyborczego. Działania takie mogą być prowadzone po zakończeniu kampanii wyborczej przez podmioty nieuczestniczące w wyborach, o ile są one wolne od elementów agitacji wyborczej. Jednakże, zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w referendum jest elementem kampanii referendalnej i nie może być prowadzone w czasie ciszy referendalnej.
Zakaz agitacji wyborczej i kampanii referendalnej w siedzibach komisji wyborczych
W dniu głosowania, agitacja wyborcza w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje, jest całkowicie zabroniona. Podobnie jest w przypadku kampanii referendalnej w lokalu komisji obwodowej. Materiały wyborcze i referendalne nie mogą być eksponowane w tych miejscach, a także na ubraniach osób obecnych na terenie lokalu wyborczego.
Zakaz publikacji wyników sondaży opinii publicznej
Podczas ciszy wyborczej i referendalnej, zakazane jest podawanie do publicznej wiadomości wyników badań opinii publicznej dotyczących przewidywanych zachowań wyborczych i wyników wyborów oraz wyników sondaży przeprowadzanych w dniu głosowania.
Usuwanie materiałów wyborczych i referendalnych
Chociaż przepisy nie nakazują usuwania wcześniej rozpowszechnionych materiałów wyborczych i referendalnych z przestrzeni publicznej, to jednak w lokalach wyborczych muszą być one usunięte przed rozpoczęciem głosowania. W razie stwierdzenia materiałów w tych miejscach, obwodowa komisja wyborcza ma obowiązek ich usunięcia.
Kampania wyborcza i referendalna w Internecie
Przepisy Kodeksu Wyborczego i ustawy o referendum ogólnokrajowym nie regulują odrębnie zasad prowadzenia agitacji wyborczej i kampanii referendalnej w Internecie. W związku z tym, wszystkie ogólnie obowiązujące zasady dotyczące kampanii wyborczej i referendalnej mają zastosowanie do materiałów publikowanych w Internecie.
Przepisy karne
Naruszenia wyżej wymienionych zakazów są karalne. W przypadku podejrzenia prowadzenia niedozwolonej kampanii wyborczej lub referendalnej, należy zgłosić to organom ścigania lub sądom, a nie komisjom wyborczym czy Krajowemu Biuru Wyborczemu.
Państwowa Komisja Wyborcza apeluje o odpowiedzialne i legalne zachowanie w okresie ciszy wyborczej i referendalnej, aby zapewnić prawidłowy przebieg wyborów i referendum oraz poszanowanie demokratycznych zasad. Niezależnie od preferencji politycznych, przestrzeganie przepisów jest kluczowe dla uczciwości i przejrzystości procesu wyborczego.